Boşanma davası, evliliği sona erdirmek için açılan davadır. Boşanma, anlaşmalı boşanma veya çekişmeli boşanma olmak üzere iki şekilde gerçekleşebilir.

Eğer bir yıldan uzun süredir devam eden bir evlilik varsa, tarafların her ikisi de boşanma ve boşanmanın doğuracağı sonuçlar konusunda anlaşma sağlamışlarsa anlaşmalı boşanma davası yoluna gidebilirler.

Taraflardan biri boşanmak istemiyorsa yahut her iki taraf boşanmayı kabul etmekle beraber boşanmanın doğuracağı sonuçlardan (nafaka, mal paylaşımı, velayet vb.) herhangi birisi konusunda anlaşma sağlayamamışlarsa o zaman çekişmeli boşanma söz konusu olacaktır.

Boşanma Davası Nasıl Açılır?

Gerek anlaşmalı boşanma gerekse çekişmeli boşanma davası açmak isteyen taraflar süreci bir boşanma davası dilekçesi ile başlatmalıdırlar. Boşanma davasının söz konusu olması için, yazılı bir dilekçe ile yetkili mahkemeye başvurmak gerekir. Bu dilekçe hukuka uygun olarak hazırlanmalıdır. Dilekçenin hukuka uygun olmaması davanın reddine sebep olabilir. Hem usul hem de esas bakımından dikkat edilmesi gereken, yasal olarak bulunması zorunluluk arz eden hususlar vardır.

Dava dilekçesinde Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda yer alan ve dava şartı olarak belirlenen hususların yer alması, delillerin ileri sürülmesi bakımından usul kurallarına uygun hareket edilmesi ve davanın esası hakkında doğru ve eksiksiz bilgilendirmenin yapılması için bu sürecin bir avukat aracılığı ile takip edilmesi daha doğru olacaktır.

Dilekçeyi yetkili mahkemeye teslim ederken, anlaşmalı boşanma ise anlaşmalı boşanma protokolü, çekişmeli boşanma ise deliller/kanıtlar dilekçe ekine eklenmelidir. Harçların ödenmesi sonrası dava dosyasının mahkemesi ve dosya numarası atanır. Boşanma davası açılmış olur.

Boşanma davasında davayı ilk olarak hangi tarafın açtığının bir önemi bulunmamaktadır. Zira davalı taraf aynı dava dosyasında karşı dava açarak da iddialarını ileri sürme imkanına sahiptir.

Çekişmeli Boşanma Davası Nasıl Açılır?

Çekişmeli boşanma davası eşler arasında anlaşmazlığın devam ettiği durumlarda, eşlerden biri ayrılmayı istemiyorsa ya da ayrılık koşulları (maddi manevi tazminat, nafaka mal paylaşımı vb.) konusunda anlaşılmamış ise çekişmeli boşanma davası söz konusu olur. Boşanma davası açmak için, boşanma dilekçesi hazırlanır. Yetkili ve görevli aile mahkemesine sunulur. Dilekçe ekine, deliller / kanıtlar eklenir.

Çekişmeli boşanma davasında taraflar haklı bir boşanma sebebine dayanmak durumundadır. Boşanma sebepleri Türk Medeni Kanunu’nda sayılmıştır. Bunlar;

• Zina,
• Hayata kast, pek kötü veya onur kırıcı davranış,
• Suç işleme ve haysiyetsiz hayat sürme,
• Terk,
• Akıl hastalığı,
• Evlilik birliğinin sarsılmasıdır.

Taraflar çekişmeli boşanma davalarını bu sebeplerden birine dayandırmalı ve bu sebebin varlığını ispatlamalıdır.

Taraflar davadaki iddialarını, karşı taraftan maddi ve manevi taleplerini (nafaka, velayet, tazminat, aile konutu vb.) davanın ikamesi ve dilekçelerin teatisi aşamalarında belirlerler. Nitekim ilk dilekçelerden sonra ıslah haricinde davada iddianın ve talebin genişletilmesi yasağı uygulanır. Taraflar iddia ve taleplere ilişkin olarak tüm konuları ve delillerini sunmalıdır. Bundan sonra gelecek ön inceleme duruşması ve tahkikat aşamasında hakim huzurunda duruşmalar gerçekleşir. Bu duruşmalarda taraflar dosyadaki eksikliklerin tamamlanması için işlem yaparlar ve tanıklarını dinletirler.

Hâkim, hüküm aşamasında dosyayı tümüyle değerlendirerek, hangi tarafın delil ve iddialarına hak veriyorsa o yönde hükmünü açıklar. Gerekçeli kararın yazılmasından sonra istinaf ve temyiz aşamasında hüküm denetlenebilir. Tüm hukuki süreçlerin tüketilmesi veya sürelerin dolmasından sonra boşanma kararı kesinleşir. Buna, nihai karar denir.

Anlaşmalı Boşanma Davası Nasıl Açılır?

Anlaşmalı boşanma davası, süreç ve prosedür çekişmeli boşanmadan farklıdır. Bir yıl ve üzeri süren evliliklerde anlaşmalı boşanma gerçekleşebilir. Başlıktan anlaşılacağı üzere eşler karşılıklı anlaşarak boşanma protokolü hazırlar veya bir avukattan destek alarak boşanma protokolü hazırlatır, davayı açar. Duruşma günü tayin edilir. Protokol kanuna uygun şekilde hazırlanmış, hukuki gereklilikler tamamlanmışsa tek celsede boşanma kararı verilir. İstinaf ve temyiz süreleri tüketildikten sonra anlaşmalı boşanma kararı kesinleşir.

Anlaşmalı boşanma davasında taraflar boşanmaya ilişkin bir protokol hazırlayıp bu protokolle beraber, birlikte mahkemeye başvurabilirler. Veya yine tarafların her konuda anlaşma sağlamış olması koşuluyla taraflardan biri diğerine bir boşanma davası açar ve diğer taraf da davayı kabul ederse anlaşmalı boşanma davası açılmış olacaktır.

Anlaşmalı boşanma her ne kadar karşılıklı anlaşmaya dayalı olduğundan ötürü genel görüş olarak avukat ihtiyacı olmayan bir dava gibi görünse de tarafların boşanma sonrasında birtakım hak kayıpları yaşamaması adına avukat yardımı almaları faydalarına olacaktır. Taraflar anlaştığı takdirde herhangi bir sebep sunmak ve bu sebebi ispatlamak zorunda değildirler. Yalnızca anlaşmaları ve bu anlaşma iradelerini hakim önünde sözlü olarak beyan etmeleri yeterli olacaktır.

Boşanma Davası Nerede Açılır?

Boşanma davası için görevli mahkeme aile mahkemeleridir. Aile mahkemesinin bulunmadığı yerlerde asliye hukuk mahkemeleri de aile mahkemesi sıfatıyla boşanma davasını görmekte görevli mahkeme kabul edilirler.

Yetkili mahkeme ise Türk Medeni Kanunu 168. Maddesinde açıkça düzenlenmiştir.

“Boşanma veya ayrılık davalarında yetkili mahkeme, eşlerden birinin yerleşim yeri veya davadan önce son defa altı aydan beri birlikte oturdukları yer mahkemesidir.”

Buna göre; eşlerden biri boşanma davasının açılmasından önce başka bir şehre taşınmış ise bu yeni yer aile mahkemelerinde de boşanma davası açılabilecektir.

Boşanma Davası İçin Gerekli Belgeler

Boşanma davası açabilmek için eğer ki dava avukat ile takip etmek isteniyorsa; bunun için öncelikle noterden boşanma davalarına bakma yetkisini de içeren bir dava vekaletnamesi çıkarılması gerekmektedir. Boşanma davası için vekaletname çıkarmak isteyen kişinin mutlaka iki adet vesikalık fotoğrafının bulunması gerekmektedir. Şayet dava vekil ile takip edilmek istenmiyorsa vekaletnameye gerek yoktur.

Boşanma davası çekişmeli boşanma davası ise dava dilekçesi, deliller ve kimlik fotokopisi ile görevli ve yetkili mahkemede dava açılabilmektedir.

Çekişmeli boşanma davalarında delil sunulması çok önemli ve gereklidir. Delil sunulmayıp boşanmanın dayandırıldığı sebep ispat olunmadıkça boşanma gerçekleşmeyecek, dava reddedilecektir. Delillerin dava dilekçesine ek olarak sunulması gerekmektedir. Eğer tanık dinletilmek isteniyorsa, yine dilekçede tanıkların isim, T.C kimlik numarası ve adreslerinin bildirilmesi gerekmektedir.

Anlaşmalı boşanma söz konusu ise dava dilekçesi ve kimlik fotokopisinin yanında ayrıca tarafların imzasının bulunduğu anlaşmalı boşanma protokolünü de mahkemeye sunulması gerekir.

Anlaşmalı Boşanma Davası İçin Gerekli Evraklar

• Boşanma dilekçesi
• Anlaşmalı boşanma protokolü
• Eşlerin kimlik fotokopileri
• Nüfus kayıt örneği
• Evlilik cüzdanı fotokopisi

Çekişmeli Boşanma Davası İçin Gerekli Evraklar

• Boşanma dilekçesi
• Eşlerin kimlik fotokopileri
• Nüfus kayıt örneği
• Evlilik cüzdanı fotokopisi
• Boşanma sebebini ispat eden deliller

Boşanma Davası Masrafları

Boşanma davası açılırken öncelikle dava harcı ödenmesi gerekmektedir. Dava harcı, dava dilekçesinin teslim edilmesi ile birlikte peşin olarak ödenmektedir.

Dava süresince birtakım masraflar yapılmakta ve bu masraflar her dava için değişkenlik göstermektedir. Bilirkişi ücreti, tebligat ücretleri, keşif gibi bazı gider kalemleri bulunmaktadır. Bu kalemlerin masrafları tek tek tahsil edilmek yerine davanın en başında ortalama bir ücret hesaplanarak gider avansı olarak talep edilmektedir.

Eğer başta yatırılmış olan bu gider avansı davanın ilerleyen zamanlarında yapılan masraflara yetmeyecek olursa sonradan tamamlatılır. Davacıya bu eksikliğin giderilmesi için tebligat yapılacaktır. Bu tebligatın davacıya ulaşmasından itibaren 15 gün içinde eksikliğin giderilmesi gerekmektedir.

Merak Edilen Sorular

Boşanma Avukatı Mecburi Mi?

Boşanma davası açmak isteyen kişilerin bir avukata başvurma, boşanma avukatı tutma zorunluluğu yoktur. Anlaşmalı boşanma davalarında protokolün hazırlanması ve sürecin yönetilmesi avukattan destek alabilirler. Çekişmeli boşanma davası sürecinde taraflar haklarını korumak, delilleri belirlemek, tüm işlemleri usulüne uygun olarak süresinde yerine getirmek için bir çekişmeli boşanma avukatına danışabilir. Avukatsız boşanma davası sürecinin yönetilmesi hak ve süre kaybına sebep olabilir. Boşanma davası avukatı, yasal süreci düzenli olarak takip edecek ve dava sonucunda yapılabilecek her türlü hukuki işlemi güvenilir bir şekilde gerçekleştirmeye yardım eder.

Boşanma Davasında Avukatlık Ücreti Nedir?

Boşanma davanızı takip etmek üzere bir avukat ile anlaşma sağlamanız halinde avukatınızla yapacağınız hizmet sözleşmesi gereği bir avukatlık ücreti ödemeniz gerekecektir.  Avukatlık vekalet ücretlerinin asgari miktarları her yıl resmi gazete yayınlanmaktadır. Bu tarife asgari tarife olup avukatlar bu ücretlerin altında iş takibi yapamazlar. Ancak bu ücret tarifesine uygun olarak avukatınızın sizden dosyanın takibi için avukatlık ücreti talep etmesi de zorunlu değildir. Bu rakamın üzerinde bir avukatlık ücreti de talep edilebilir. Avukatlar tarafından talep edilen vekalet ücretleri avukatlar arasında uzmanlık durumlarına, dosyanın içeriğine ve ön görülen süreye göre farklılık göstermektedir.